Bron: Tijdschrift Bromfiets
Auteurs: C en W.
Maar hij komt er snel achter dat er in Nederland een woud van regels en bepalingen is. De verschillende Rijksdiensten voor het Wegverkeer begrijpen deze zelf ook niet helemaal. Er is maar één kleine afdeling die zich met homologatie van bromfietsen bezig houdt. Als die afdeling eenmaal is gelokaliseerd, ben je er nóg niet. Naast de vele regels is ook de communicatie hierover uiterst moeilijk. Het zelf ontwerpen en produceren van een brommer blijkt niet haalbaar.
John Bos - Kreidler made in Holland
Zo rond 1970 verschenen in de Zeeuwse kranten nogal eens artikelen met koppen als: "Politie achtervolgt brommer"; of "Bromfietser na wilde klopjacht aan politie ontkomen". De snelle jongen kende alle ontsnappingsroutes. De weinige keren dat de politie de bromfietser te pakken kreeg, stonden er als initialen van de jonge delinquent vaak de letters J.B. In het proces verbaal kwamen de woorden "eigenwijs" en "hardleers" veelvuldig voor, en dat is, naar later zou blijken, maar goed ook. Want geen van de dienstdoende agenten kon toen vermoeden dat de karaktereigenschappen van deze jonge Zeeuw voor een groot bromfietsmerk als Kreidler nog eens de redding zouden betekenen. Ook zijn leraar op de LTS vond hem een behoorlijke dwarsligger. Aan zijn opmerking: "Als je het dan allemaal beter weet, moesten we nu maar van plaats wisselen"; werd door de jonge techneut onmiddellijk gevolg gegeven. Deze situatie zou twee-en-een half jaar duren. Hij wist het namelijk echt beter...
Geen cent
De ontmoeting met John Bos vindt plaats midden in het centrum van Goes op een pleintje waar ooit de 'privéclub' van de 'Koning van de Thermische Lans', superkraker Aage M., gevestigd was. Dat was direct boven een bank. Aage is niet meer. De bank nog wel... Dezelfde bank, waar John tien jaar geleden geen cent voor zijn wilde ideeën kreeg... Tegenwoordig hoeft Menéér Bos alleen even te bellen en er is al een accountmanager met een puntzakje dukaten onderweg naar het enorme Kreidlermagazijn aan de Noordweegse weg 16. John 's vader had een vriend met een bromfietswinkel in Goes. Er werden in dit provinciestadje in die tijd maar liefst tweehonderdvijftig Kreidlers per jaar verkocht. Toen John eenmaal groot genoeg was, en dat was voor hem op zijn elfde, begon het lieve bromfietsleven. Natuurlijk was Kreidler favoriet. Deze werden uiteraard "flink opgevoerd". In het begin bracht de vijl nog uitkomst, maar al snel was er sprake van serieus tunen, samen met zijn vriend Rinus Oorebeek -ja, die!-. Al heel snel reden beiden heren heel snel over de NMB circuits. Racen kost geld, dus gaat John aan de slag in de werkplaats van de fietsenmaker. De Kreidlers uit de buurt moesten op de weg gehouden worden. Na 1983 werd dit echter een probleem. Het faillissement van de Kreidler tweewielerdivisie zorgde ervoor dat de toelevering van onderdelen voor Nederland stagneerde. De voorraad van de importeur, Van Veen, werd verkocht aan onderdelengrossier AGU. Langzamerhand kalfde het aanbod bij AGU toch af. Kreidler was halverwege de jaren tachtig immers een "dood" merk.
Alle mallen verkocht
Maar niet in Goes. Want John komt er achter dat in Duitsland de onderdelen nog wél gewoon leverbaar zijn, en raakt in alle staten. Het is zelfs zo, dat in Duitsland de wet voorschrijft, dat onderdelen nog minstens tien jaar leverbaar moeten zijn, nadat de productie van een voertuig is gestaakt. De curator had er voor gezorgd dat alle mallen en de machines van Kreidler aan de oud-medewerkers Gekeler en Weller werden verkocht. Deze heren maakten dus nog gewoon alle Kreidler onderdelen. John Bos en Rinus Oorebeek vinden de weg naar het onderdelenfabriekje. Er is een vast contract met AGU, dus het ligt moeilijk om Bos spullen te leveren. Aarzelend gebeurt het toch. Met het toenemen van de omzet, wordt deze aarzeling snel minder. Eigenlijk hadden de twee vrienden in die tijd niet eens een echt bedrijf. Maar het bloed kruipt natuurlijk waar het niet gaan kan en Oorebeek, met zijn onschuldigste gezicht, zorgt er voor dat de douane-ambtenaren die twee niet aanhouden. Als dit soms toch gebeurt komen de grensbewakers niet verder dan even in het paspoort kijken. Open grenzen waren er toen nog niet. Dus hoort invoeren van onderdelen gepaard te gaan met het betalen van heffingen en belastingen...Gaandeweg wint Bos aan respect bij Gekeler en Weller, niet in het minst doordat Bos al gauw méér onderdelen afneemt dan AGU. Het contract met deze firma loopt tot 1990. Ook maakt John de afspraak dat wanneer het contract met AGU verlopen is, hij dit over zal nemen. Al eerder was bij John de droom van een eigen bromfietsmerk boven komen drijven. Maar hij komt er snel achter dat er in Nederland een woud van regels en bepalingen is. De verschillende Rijksdiensten voor het Wegverkeer begrijpen deze zelf ook niet helemaal. Er is maar één kleine afdeling die zich met homologatie van bromfietsen bezig houdt. Als die afdeling eenmaal is gelokaliseerd, ben je er nóg niet. Naast de vele regels is ook de communicatie hierover uiterst moeilijk. Het zelf ontwerpen en produceren van een brommer blijkt niet haalbaar.
Er liggen echt miljoenen onderdelen
Nieuwe problemen
Toch ziet John, die inmiddels voor zich zelf was begonnen, het al helemaal voor zich: dat eigen merk zal Kreidler worden. Steeds werpen zich nieuwe problemen op bij de RDW; stééds weer slaagt Bos er in om in Duitsland de juiste papieren en stempels te krijgen. Tussendoor zit hij ook nog eens dagen bij TNO om alles op orde te krijgen. Een pendeldienst tussen fabriek en RDW levert uiteindelijk op dat John in staat is eigen Kreidlers te assembleren, die voldoen aan de ECE 947 norm. Geen enkele bank ziet iets in de nieuwe onderneming. Derhalve moet de groei uit de omzet gefinancierd worden. Geheel tegen alle verwachtingen in verkoopt Bos steeds méér onderdelen. Ook de export wordt steeds belangrijker. Het eerste land is... Duitsland! Dan volgen meer landen. Op vakantie in Portugal ziet John een stel oude baasjes op een bankje zitten. Wat schetst zijn verbazing: ze zijn er op Kreidlers naar toe gereden! En dat in Portugal! "Ik kon het gewoon niet geloven", aldus Bos. Ook Portugal wordt een exportland. Daarnaast gaan er tegenwoordig vrachtwagenladingen onderdelen naar Denemarken, Noorwegen, Duitsland, Luxemburg, België, Oostenrijk, Zwitserland, Frankrijk en een klein beetje naar Italië. Zelfs in Australië heeft hij klanten. Alle contacten met de afnemers onderhoudt John persoonlijk. Een Mercedes 300 Turbodiesel is dan toch wel prettig...In Nederland heeft hij de particuliere verkoop uitbesteed aan Jacco Witte, zijn trouwe metgezel sinds diens zesde jaar. Het assembleren van hele brommers gebeurt op kleine schaal, met de hand. Alle motorblokken worden door John zelf opgebouwd. Naar zijn oordeel komt de afstelling van de lagers, het zogenaamde uitshimmen, te precies om dit uit te besteden.
Nederlands merk?
Er zijn vergevorderde plannen om de onderdelenfabriek van Gekeler en Weller vanuit Duitsland over te brengen naar Nederland. Deze beide heren, die de productie nog steeds in handen hebben, zijn nu 74 en 75 jaar oud. Om de continuïteit te waarborgen heeft John de fabriek maar gekocht...Alle mallen, in gebruik bij de toeleveranciers van de voormalige Kreidlerfabriek, zijn inmiddels ook in het John' s bezit. Net als vroeger kan hij dus cilinders bij Mahle laten maken. Zo gaat het ook met wielen en rubberdelen. Bos moet wel partijen van drieduizend of meer bestellen. Dat doet hij gewoon. " Ik kan over twintig jaar nog steeds Kreidlers maken en verkopen". En het gaat niet alleen om de RMC modellen, ook de Flory (de automaatjes met dat kenmerkende druppeltankje) en de Mustang (80 cc met staande cilinder) leven op deze manier voort. John heeft een fotografisch geheugen. Noem een onderdeel en hij dreunt in een fractie van een seconde het onderdeelnummer op. Er zijn zo'n zevenduizend verschillende onderdelen op voorraad. Het magazijn heeft een oppervlakte van een half voetbalveld. De voorraad staat vierhoog opgestapeld, vaak zelfs nog in de originele draadmanden uit de oude fabriek. Met een heftruck worden de miljoenen onderdelen op hun plaats gezet. Zijn er soms ook plannen in de richting van de fameuze eitank Kreidlers? Vanonder zijn borstelige wenkbrauwen kijkt John ons begrijpend aan. "De mallen daarvan zijn destijds al omgesmolten om andere mallen te kunnen maken. De speciale legering waar deze uit bestaan is heel duur. Maar "nooit" is een lelijk woord en niets is onmogelijk".
Kampioen
Bromfietscoureur Dirk Langenberg is voor het tweede jaar kampioen in de Expi-klasse geworden bij het bromfietsracen. Zijn strijdros? Een gloednieuwe Kreidler RMC racer, made in Holland, bouwjaar negentien-nu, gesponsord door John Bos. L'histoire se repéte!
Meer informatie:
Overzicht personen: John Bos
Artikel gescand door Dion (superstar)
Artikel bewerkt door Rijk
Artikel geplaatst door Maarten
© 2008 www.kreidler.nl
