Artikel uit tijdschrift Bromfiets, sept./okt. 2000,
door Cok van den Heuvel.
Het feest der herkenning
We hebben in nummer 1/1997 al uitgebreid bericht over het herleven van Kreidler als 'Nederlands' merk. John Bos uit Goes is nu de fabrikant. Echt gereden hadden we nog niet met zijn producten, maar onlangs kregen we een testbrommer ter beschikking, die we eens uitgebreid aan de tand konden voelen.
John Bos Kreidler RMC-S
Deze nieuwe RMC-S komt overeen met het voorlaatste model uit 1982. We kijken er voor deze rij-indruk naar met de ogen van nu, met in het achterhoofd de hedendaagse stand van zaken in brommerland. Dit even om te verklaren waarom we sommige dingen anders verwoorden dan de liefhebbers van vroeger dat zouden doen. Omdat we zo ongeveer elk type Kreidler dat er geweest is wel gereden hebben, ontsnappen we natuurlijk niet aan vergelijkingen met vroeger.
Het blok laat zich horen.
Het ontwerp en het gietwerk van de cilinder zijn briljant.En inderdaad, het is weer echt als toen. De start met de kickstarter gaat makkelijk. Veel vlotter dan met de korte pedalen, die de wet in 1982 nog voorschreef. Het blok staat een beetje te "nagelen" bij stationair toerental, echt geruisloos loopt hij niet. Het lijkt net of de krukas ruim in zijn lagers ligt. Niks van aan; het zijn de arbeidsslagen, die weerkaatst worden door de grote luchtgekoelde cilinder en het frame. Alle rijwindgekoelde Kreidlers hadden dit geluid, alleen vroeger wist je niet anders. Frame en cilinder werken als klankbord en versterken elk minimaal geluidje uit het blok. Bij een lege tank wordt het gonzen ook nog door de tank versterkt.
Toerenteller en snelheidsmeter werken iets minder nauwkeurig dan moderne instrumenten.
Waarom we zoveel aandacht besteden aan dit verschijnsel? Als je onbekend bent met Kreidler zouden de geluiden je kunnen verontrusten. Maak je maar geen zorgen. Ervaring heeft al minstens twintig jaar geleerd dat zo'n blok uiterst solide is. Als we weg willen rijden merken we dat de koppeling iets zwaarder gaat dan bij andere schakelbrommers en dat de slag van het schakelpedaal iets langer is.Ongebruikelijke verlichting
Ronduit strak gaat de brommer over de weg; vering en demping zijn uitstekend voor elkaar.
Femke Vrolijk op de RMC-S
De zit is ook prima, er is ruim plaats op de buddy en de zetel is niet te hard of te zacht. Dat deze brommer 45 haalt betekent toch vooral dat hij wat mooier loopt dan de meer geknepen exemplaren van vroeger. Zonder hinderlijk te gaan overslaan, zoals bij veel echt standaard brommers van nu het geval is, draait hij 6000 toeren bij 45 km/u. Dit houdt hij 6000 jaar vol, dat weten we wel zeker. Een merkwaardig geval levert de verlichting op. Er is maar één stand voor het licht. Vroeger hadden we groot- en dimlicht. In de periode na de laatste Kreidler (1983) is die enkele stand voor de verlichting verplicht geworden. Nog weer later zien we brommers met twee standen, maar die wijziging in de regelgeving heeft deze splinternieuwe Kreidler niet meer meegekregen. Wel veel beter dan vroeger werken de knipperlichten. Mooi rustig geven ze aan waar het naar toe gaat.Wat is duur?5750 gulden moet er betaald worden voor een ‘nieuwe' oude brommer. Je kunt het als duur ervaren.
De vierkante koplamp kan niet iedereen bekoren.
De valbeugel is standaard.
Voor echt heel veel minder koop je er eentje uit de krant. Maar: voor hij dan zo gaaf is als een hele nieuwe, ben je beduidend meer geld kwijt en dan hebben we het niet over de moeite, de kennis en de ervaring die nodig zijn om het karwei ook daadwerkelijk te klaren. Kortom: wat is duur? Nog een overweging: voor dezelfde prijs koop je een topklasse scooter van nu. Meer technisch raffinement, minstens zo goed rijden, en een modern, strak design. Wat moet je dan met zo'n Kreidler? Nou, wij weten het wel. Over drie jaar is de John Bos Kreidler hooguit een paar keer bij de dealer geweest voor onderhoud en is er misschien een setje kettingen tandwielen vervangen. Ben je netjes op de brommer geweest, dan is hij niet zo heel veel minder waard dan toen je hem kocht. Dat ligt bij een scooter wel anders. Dat flitsende design is over drie jaar verouderd. De fijne constructies blijken niet tegen intensief gebruik bestand te zijn. Na een paar jaar zien de meeste scooters er op zijn minst 'shabby' uit. Zodra het eerste mankement zich aandient, berg je dan maar, er komt nog veel meer. Bij scooterdealers wordt bij tveedehands exemplaren niet voor niets de leeftijd in maanden aangegeven... 'Onze' scooter is na drie jaar nog maar een schijntje waard.Waar zijn de dealers? Wij zijn warme voorstanders van deze oude wijn in nieuwe zakken. Voor de 'moderne' kopers is het gewoon een vreselijk goede brommer, die niet eens duurder is dan een modernere, maar veel vergankelijkere 'concurrent'.
TECHNISCHE GEGEVENS
RMC-S
Rijwindgekoelde cilinder met Nicasil-wand
5 versnellingen met kickstarter
Geklonken sterwielen met 160 mm trommelrem
Stuur- en achtervorkslot
Spoilerbuddyseat met bagagerek
ClignoteursUitvoering met schijfrem ook mogelijk.
Kleuren: rood, groen, zwart en zilver.
Voor de klassiek-liefhebbers: deze brommer is écht. Hij is inderdaad zo 'lekker' als een nieuwe '82er. Je wéét gewoon wat je moet doen om hem tiptop te houden en je wéét ook gewoon dat het gaat lukken. Waarom betalen we wel een dikke vijf mille (of meer) voor een gerestaureerde brommer en zou deze perfecte Kreidler dit niet mogen kosten? 1982 is echt voorbij, ook andere producten zijn duurder geworden. Naar onze mening zou het verstandig zijn als John Bos een aantal Nederlandse dealers zou aanstellen. Want nu moet een liefhebber uit Groningen naar Goes rijden, niet alleen voor de aanschaf van een nieuwe Kreidler maar ook voor onderhoud. Dat werkt niet. De rest van het commerciele verhaal zullen we hier weglaten, maar wij denken dat deze Kreidlers voor een brede kopersgroep geschikt zijn. Je kunt deze 'af fabriek gerestaureerde klassieker' immers gewoon iedere dag gebruiken.
Cok van den Heuvel
Tom Haanstra nam de Kreidler mee naar Den Haag om wat reacties van Hofstedelijke brommerfanaten te peilen:
Femke Vrolijk
20 jaar, Telecom Finance, maar dan wel in stijl. Rijdt dagelijks op een Puch MS 50 of een Puch DS 50 scooter. De Kreidler met 140 kilometer op de klok maakt dan ook na de eerste kennismaking een goede kans om de moegestreden Puchjes te mogen vervangen. "Die vering en die zithouding zijn echt helemaal perfect." Veel kritiek heeft Femke dan ook niet op "onze" RMC-S.
Femke Vrolijk op de RMC-S.
De koppeling gaat een beetje aan de zware kant en dat valt met vijf versnellingen snel op. Eigenlijk is het grootste probleem helemaal niet aan de brommer te wijten, maar aan de psychologie van de bestuurster. Femke voelt zich een beetje een 'oplichtster' op de hagelnieuwe Zeeuwse 'immigrant'. "Je denkt dat je op een oldtimer rijdt, en zo voelt het ook, maar je rijdt wel degelijk op een nieuwe bromfiets. Een gevoel van "nieuw antiek". 'Als ik de keuze zou hebben tussen deze en een RMC-S die jaren onverkocht bij een fietsenmaker heeft gestaan dan wist ik het wel.' Peinzend streelt ze het rode lakwerk nog eens met haar ogen. ‘Tot de dag dat die gelegenheid zich voordoet neem ik deze wel mee.. '
Jan de Roode
54 jaar, automobiel-restaurateur en bromfietser. Gewoon bromfietser, omdat klassieke auto's zijn liefhebberij zijn en Jan's Honda Dax wordt ingezet voor het dagelijks vervoer.
Jan de Roode bij de RMC-S.
Voldoet de Kreidler? "Op deze brommer moet je echt wérken en het idee dat je op een motorfiets zit is veel dichterbij dan wanneer je op een volautomatische scooter zit". Eigenlijk is Jan één van de weinigen die de Kreidler wel als klassieker zou gebruiken. Om zo'n mooie brommer in het dagelijkse verkeer helemaal af te raggen; nee! Daar neemt hij liever zo'n moderne voor 90% uit onderhoudsvrije kunststof opgetrokken scooter voor. "Toch vraag ik mij af waarom een nostalgische brommer een vierkante koplamp en dito knipperlichten heeft". Geheel gewend aan de omvang van z'n Dax, die dan ook thuis onder de kapstok staat, mist Jan wel het vermogen dat bij zo'n grote brommer past. Heeft het met klassiekers te maken, of is het toeval? Het valt hem op dat de verlichting bij weinig toeren wel heel mager is en dat er alleen een dimlichtlampje in de koplamp woont. Jan heeft vast nog wel een mooi rond koplampje en een paar ronde knipperbolletjes in zijn magazijn liggen.
Kees v.d. Sluys
42 jaar, schoenhersteller en bromfiets-collectioneur in de Haagse Tasmanstraat.
Kees v.d. Sluys bij de RMC-S.
In zijn grote verzameling bromfietsen achter de winkel (waaronder bij voorbeeld een Union Boomerang en een '69er politie-Sparta) vinden we gek genoeg geen oude Kreidler. "Bijna alle klassieke brommers die eruit zien als deze Kreidler, zijn gerestaureerd. Eerst denk je dan ook aan een, o-zo zeldzame, 100% perfecte restauratie.'"
Tijdens de proefrit zien we Kees meermalen een vreemde houding aannemen op de Kreidler, waarbij hij zelfs zijn helm afzet. 'Je gaat toch automatisch luisteren of er niets rammelt of tikt'. Het pronkstuk van de verzameling wordt de Kreidler niet. Toch wil hij er best een kopen, maar dan voor dagelijks gebruik. De superlichte bediening, de perfecte remmen en het geluid geven helemaal de Kreidler-kick. Dat er anno-nu ook nog Kreidler op de tank staat maakt het verzamelaarsgevoel helemaal wakker. "Eigenlijk is er maar één nadeel in vergelijking met de RMC-tjes van weleer; maar ik geloof dat ik achter in de werkplaats nog een cilindertje heb liggen."
Klik hier voor een artikel over John Bos Kreidler in Zeeland