FAQ: tandwielen en ketting, het hoe en waarom

Technische FAQ's - De veelgestelde technische vragen en sleutelproblemen en de antwoorden!
Gesloten
Bericht
Auteur
Gebruikersavatar
Melvin
Berichten: 8274
Lid geworden op: 30 mei 2003, 16:32
Locatie: Gelderland
Gegeven waarderingen: 46 keren
Ontvangen waarderingen: 121 keren

FAQ: tandwielen en ketting, het hoe en waarom

#1 Bericht door Melvin » 23 okt 2004, 17:32

Op iedere brommer zitten ze wel: tandwielen en een ketting. De tandwielen zorgen er, samen met de ketting voor dat de krachten die het blok opwekt overgedragen worden op het achterwiel. Ze zijn daarom ook onmisbaar en dus best belangrijk. Daarom moeten ze ook goed onderhouden worden. In deze faq word uitgelegd hoe je de tandwielen en ketting van je brommer moet onderhouden en vervangen.

kwaliteit van een ketting
Er zijn veel verschillende kwaliteiten in vooral kettingen. Over het algemeen geld: hoe duurder de ketting is, hoe beter hij is en hoe langer hij ook meegaat. Bedenk bij de aanschaf van een nieuwe ketting wat je wil: Een wat goedkopere ketting en een grotere kans op kapotgaan en eerder vervangen. Of een duurdere ketting en met wat meer zekerheid en minder sleutelen rondrijden. Enkele goede merken van kettingen zijn: Regina, wipperman. Een wat goedkoper merk is iris, maar deze voldoen ook prima.

Tandwielverhoudingen
Wat de beste tandwielverhouding op je kreidler is, hangt van heel wat dingen af: Wat weeg je, wat voor setup heb je, waar gebruik je je kreidler voor, wat is je persoonlijke voorkeur, enz. de volgende regel is goed om te onthouden:
-Groter achtertandwiel :arrow: Je brommer accelereert sneller en de top neem af.
-Groter voortandwiel :arrow: Je brommer accelereert langzamer maar de top is hoger.

en andersom natuurlijk ook:
-Kleiner achtertandwiel :arrow: Je brommer accelereert langzamer maar de top is hoger.
-Kleiner voortandwiel :arrow: Je brommer accelereert sneller en de top neem af.

Valt je brommer bijvoorbeeld heel snel terug met tegenwind, kun je overwegen 1 of 2 tandjes groter te doen achter. Maakt je kreidler heel veel overtoeren, dan kan je beter wat minder tandjes achter doen. Als het heel extreem is kun je overwegen voor 1 tandje groter te doen.

Nog een regel om te onthouden:
:arrow: 1 tandje voor groter is ongeveer 3 tanden achter kleiner.
:arrow: 1 tandje voor kleiner is ongeveer 3 tanden achter groter.
enz

Er zit ook nog verschil in de dikte van het tandwiel zelf en het gat van het tandwiel. Op een kreidler RS hoort een setje brede tandwielen met een brede ketting. Deze brede ketting word ook wel een kwart ketting genoemd.
Op de bromfietsen hoort een smalle ketting met smalle tandwielen.

Dan nog even wat over de standaard tandwielverhoudingen op een kreidler
Hieronder vind je een klein schema met de originele tandwielverhoudingen
:arrow: Nederlandse bromfiets: 12-36 (12 voor 36 achter). Over het algemeen te licht, 13-36 is een betere verhouding.
:arrow: kreidler RS: 13-33 voor indirect. 14-35 voor direct. Over het algemeen te zwaar, 13-35 of 13-34 is een betere verhouding, waarmee je niet meteen terughoeft naar de 4de versnelling met een beetje ongunstige wind. De top blijft dik in orde...

Onderhoud van de ketting
Voor een langer behoud van de ketting, dient deze goed schoon en vet gehouden te worden. Er zijn verschillende manieren om dit te doen. De beste is uitkoken in kettingvet. Dit is een hele oude methode maar hij werkt wel het beste. Blikken kettingenvet zijn helaas bijna niet meer te koop. Als u toch nog een blik vind, dit is de werkwijze:
Haal de ketting van je brommer af. Zet het blik met kettingvet op een kookplaatje of gasbrandertje. Het vet word vloeibaar en gaat koken. Leg de ketting erin en laat de ketting uitkoken. Hoe lang staat meestal op het blik vermeld. Ben je klaar met uitkoken? Hang de ketting op aan een touwtje boven het blik en laat hem uitlekken. Het resultaat van dit alles: Het vet zit lekker overal tussen en op, en al het vuil is verwijdert.
Deze methode duurt wel heel lang en kost veel werk, maar er zijn ook andere methodes:
Haal je ketting van je brommer, en leg hem in een bak die vies mag worden. Je pakt een fles wasbenzine en rolt de ketting op. Nu ga je mooi met een kwastje alle troep van de ketting afhalen. Controleer ook gelijk of de puntjes van de tandwielen niet scherp zijn. Als deze scherp zijn, dan gelijk ketting en tandwielen per SET vervangen, wederom om overmatige slijtage te voorkomen... Als je dat hebt gedaan, leg je hem weer op je brommer en spuit je hem is goed in met kettingvet of teflonspray. Het schoonmaken moet je doen na ongeveer 2000 km met dichte kettingkast, en na 1000 km met geen kettingkast of kettingrand.
Ook regelmatig alleen invetten met kettingvet of teflonspray na ongeveer 500 km of na een lange rit. Dit is voor het behoud van je ketting en verlengt de levensduur ervan.

Wat de levenduur van je ketting ook erg verlengd, is het rijden met een dichte kettingkast, waardoor er geen zand en andere troep bij de tandwielen en kettingen kan komen; zand zorgt voor hele grote slijtage.

Ketting spannen
Dan nog het aspect ketting spannen. Controleer of je ketting niet te los hangt. Ongeveer 1 tot 2 cm speling (controleer dit op meerdere plaatsen want er zit een punt in de ketting waar hij strakker aanvoelt als op andere punten) Heeft hij meer speling, span hem dan.
hieronder staat hoe dat moet:

1: Draai je linker kap eraf.
Afbeelding
2: Draai je kettingkast eraf.
Afbeelding
3: Draai de wielmoer los (aan de rechter kant dus), hij hoeft er niet af, los is genoeg.
Afbeelding
4: Draai de moer van de holle as los (aan de linker kant dus), draai hem niet te ver los. Dat wil zeggen dat als je hem los hebt gedraaid, hem weer heel lichtjes moet aandraaien.
Afbeelding
5: Span de ketting. Dit doe je door met een hamer(tje) op de linker kettingspanner te tikken. Met de klok mee is strakker. De ketting moet ongeveer 2cm speling hebben. Meet dit op meerdere punten.
Afbeelding
6: Als je de ketting hebt gespannen moet je de moer van de holle as weer aandraaien. Je moet met je vinger de ketting aan de onderkant omhoog duwen terwijl je de moer van de holle as aandraait. Dit is om te voorkomen dat je door het aandraaien van de moer, de ketting weer te strak zet.
7: Nou moet je de rechter moer weer aan draaien. Met de rechter kettingspanner zorg je ervoor dat het wiel recht in de achterbrug zit. Je moet achter je kreidler gaan zitten en kijken of er evenveel ruimte zit tussen de achterbrug en het wiel aan beide kanten. (doe dit dus zonder kettingkast :!: ). Om het echt precies te doen kan je het beste een schuifmaat gebruiken en de afstand aan beide kanten meten.
8: Smeer de ketting gelijk even met kettingvet, teflonspray of gearspray.
9: Nu monteer je de kettingkast weer.
10: Ook de kap kan er weer op.

11 Klaar. Je hebt je ketting nu gespannen en gesmeerd, en kan weer lekker op je kreidler rijden.

Nog even een laatste opmerking. Als je je een nieuwe ketting monteerd, zorg er altijd voor dat de dichte kant van de sluiting met de rijrichting meegaat.
Anders kunnen er erg gevaarlijke situaties ontstaan.

© Melvin van de Kraats voor https://www.kreidler.nl
Laatst gewijzigd door Melvin op 23 okt 2004, 17:44, 1 keer totaal gewijzigd.

Gesloten